Алесь Борскі 11 декабря 2020 года в 19:34
http www. pogost. germanі. lebus. html, ці Цёзка
Пераклад верша Аляксея Бінкевіча
Усяго 4000-4500,
вядомых 1699
рад. Бяроза Міхась Міхайлавіч 1900 - 17.04.45
мл. с-т Бубновіч Андрэй Максімавіч 18.04.45
рад. Бурштын Мікалай Цімафеевіч 1908 - 08.05.45
ст.с-т Бондар Сяргей Антонавіч 1896 - 18.04.45
рад. Бінкевіч Аляксей Адамовіч 1909 - 16.02.45
Трыццаць пяць чалавек, трыццаць пяць партызан -
сабіраў свой атрад удалы атаман.
Гнаў ён коней сваіх удалеч сівых бароў,
каб пабіць, пашарсціць немцаў блудных у кроў...
За зямельку дзядоў, за прыгорак сівы,
дзе яшчэ хлапчанём накасіўшы травы,
бег да мамкі сваёй каб хутчэй памагчы,
і каб потым з дзяўчынай сваёй залягчы...
Каб кахаць, быццам чуў, у апошненькі раз
і забыўся тады роднай мамы наказ:
***
22 сакавіка 1943 г.
Хатынь... Наш народны боль...
У што цяпер верыць?
Аб кім цяпер плакаць?
Іх сто сорак дзевяць,
у вогнішчы спаляць...
І дым той да неба,
атрутны ды слізкі,
прытуліць да глебы
той дзень сакавіцкі.
Ніхто з іх не ведаў,
як можна караць,
дзяцей-непаседаў
аж семдзесят пяць!
Фашыстаў праклятых
ці ж бог пакарае?
Іх воч ваўкалатых
ці ж коршун здзяўбае?
У казках так толькі,
на плячы вісела стрэльба,
бег праз лес, праз поле, грэблю,
у партызанскі, у атрад,
каб сказаць, што ў вёсцы гвалт,
што фашысты паляць хаты,
што забілі яны тату,
што сястрычку разам з мамай
павялі да нейкай ямы...
бег, як вецер, як вада,
у якой хуткая хада,
ён хацеў паспець сказаць,
што ўсіх трэба ратаваць.
ён не чуў ніякай стомы,
і прыбег на бераг стромны,
пераплыў раку і ў лес,
быццам сон... сонца тое
узыходзіць крывавым сокам,
песак жоўты і спёка.
і не бачыць адно вока,
і паўзком, а не крокам
рухаюся з рознай зброяй...
ідзе наступленне... наперад,
толькі наперад, нельга назад,
нельга да родных, каханых...
шмат жа гасцей тут нязваных,
сыплюцца кулі, як град,
чуецца дзікі, раскацісты мат...
гвалт... вакол гвалт
галосяць хлопцы, ад болю.
галосяць неба з зямлёй...
Вайна пачынаецца з крокаў
салдата, што ў вёску прыйшоў…
Ужо хаты маёй аднавокай
алее ў агні яе кроў.
Калі мы баронім айчыну,
калі з партызанамі ў лес,
тады ставім цяжкія міны,
у вайне хоць маленькі
ёсць сэнс.
Калі іншаземцаў улада
гатуе тугую пятлю,
тады партызаны,
як градам,
накрыюць святую зямлю.
Не трэба, прашу вас,
Не вароціш ніколі, ніколі,
тых сыноў, што забрала вайна.
Ні Артура, ні Васі, ні Колі,
іх няма, больш няма.
Іх ніколі не ўбачыш вяселых,
толькі сцяг, што на дамаў’і.
Ў’ецца з ветрыкам ціхім і кволым
у былым і наступным жыцці.
Не бывае ў смерці выбраных,
усё адно, усе на роўных правах.
Не бывае ў смерці каханых…
Бога вобраз у галавах.
Страшна гэта, страшна дужа,
не завіце вы смерць, не жартуйце…
http://www.stihi.ru/2015/06/20/9489
Я не з вамі, выбачайце,
я даўно гляджу ў бок,
каб схіляць куды...
страляйце,
трохі ўжо пажыць я змог.
Не, не з вамі, шлях у розныя
бакі,
вашы кулі, як бараны,
у вароты, напрасткі.
Я ж шукаю выйсце, болей
жыць, смяяцца не магу,
ад крыві так дужа солі,
у гарадах і на лугу.
Не смяяцца звонка, звонка,
калі дыхае ў карк,
смерць у плашчы, з чырвонай
пленкі,
http://www.stihi.ru/2015/06/19/9413
Аднолькава грымяць над полем,
галовы бомбаў рвуцца ад дурноты.
Ці выжыць у гэтым пекле здолеем,
ад д'ябальскай гарэзлівай спякоты?
Аднолькава страляюць страшна
у Афрыцы, ці на Балканах.
А калі мертвы, то наказан
ляжыш у ложку ці на нарах.
Рамонкам толькі страшна дужа,
баяцца дыму ды агню...
Баяцца скомканую сцюжу,
што жыць мяшае караню.
Аднолькава грымяць над полем,
галовы бомбаў рвуцца ад дурноты.
Ці выжыць у гэтым пекле здолеем,
ад д'ябальскай гарэзлівай спякоты?
Аднолькава страляюць страшна
у Афрыцы, ці на Балканах.
А калі мертвы, то наказан
ляжыш у ложку ці на нарах.
Рамонкам толькі страшна дужа,
баяцца дыму ды агню...
Баяцца скомканую сцюжу,
што жыць мяшае караню.
І калі бомбы рвуцца здольна,
збіваючы галовы квятам,
Воблака чорнага дыму
уздымаецца воранам чорным.
Немцы спалілі хаціну,
з радзінай і вобразам родным.
Крык не сціхае ў вушах,
мальба павісла ў паветры,
на абгарэлых кутах,
вобразы спаленай веры...
І не цяклі, а кіпелі
слезы на белых шчаках...
Блескат крывавай капелі
нам вораг прынес на руках.
Сціхлі усе гукі ў весцы,
чорным зрабілася сонца...
Катам не змыць усе мукі,
Рэжа вочы чорны дым,
я праз слезы бачу неба.
Я загіну маладым,
не жадаю, не, не трэба...
Не паспеў яшчэ пажыць,
не пабачыў дзіўны свет.
Ну а танк ужо гарыць,
уздымаецца расвет...
Неба-чыстая слязінка,
патануць хачу ў ім...
...атрымалася замінка,
я загіну маладым.
Як у маленстве па расе
бегалі малыя,
а цяпер ва ўсей красе
мы гарым жывыя...
Так не можа быць са мной,
чую дужы выбух, грук...
апошняя хвіліна,
хвілінка, хвіліначка,
апошні позірк
у родную даль...
і смокча так дужа
пад лыжачкай,
але хутка заб'юць,
і не выжыць на жаль...
ну што ж...
больш не зробіш нічога,
і твой лес
падышоў да мяжы...
добра бачыш
за вескай дарогу,
што так лоўка
22 чэрвеня. 41 – ы год…
Дрэвы ў квятах…
А раніцай немцы
Накрылі ўсход,
Бомбаў гул прайшоў па хатах…
Хто? Навошта? За што?
Ніхто не ведаў.
А з-за смярдзючай чумы
Гора народ наш зведаў…
Слоў больш не трэба…
Трэба хвіліна…
Падумаць крыху аб тым
Невядомым салдаце…
Аднойчы дождж пайшоў знянацку,
і сонца яркае заліў,
у дзіцяці адабралі цацку,
якую дужа так любіў.
І слезкі гаркія ліюцца
па шчочках, вуснах і руках,
а дзесьці коршуны дзяўбуцца
у планеты на плячах.
Страляюць з куляметаў, пушак
збіваюць душы з іх арбіт,
як паляўнічы нішчыць птушак
і яшчэ болей хоча збіць.
А што калі планета - птушка,
а паляўнічы - чалавек
і ўжо накіраваў ен пушку
Не верыў у злосць вайны,
казаў: " ды што там...
а дзе ж яна цяпер?"
На спачування не ахвочы
смяяўся ты
казаў: " не вер!"
Усе ж верыў я у тое шчасце
што людзям мір нясе...
У вайну, што можа шчасце скрасці
і зруйнаваць дамы ўсе.
Што гнезды птушак спаліць хутка
і птушанят малых заб'е...
Аб гэтым я нагадваў зрэдку,
шаптаў аб гэтым я табе.
зямля
крывавая хваробай
счарнела, зсунулася прэч
хто ж вінаваты, што дарогай
сваёй яна абрала меч…
На вайне даўно ён,
на вайне.
Там, дзе голад шчырыцца,
там, дзе смерць з жыццём
у гульне…
На вайне ён, на вайне.
Ён пакінуў хату, маці
і дзяцей пакінуў з жонкай,
каб у свае ў рукі ўзяці,
аўтамат з усмешкай горкай.
Ён жадаў? Ён не жадаў,
крыві гэтай безнадзейнай…
Бараніў? Абараняў
ён сваё з гарачай верай.
На вайне быў ён,
на вайне…
Там, дзе голад шчырыцца,
там, дзе смерць з жыццём
у гульне…
“Не страляй”- крычаў ен,
маленькі, худы...
Баяўся здавен,
з тых пор, як тады
салдаты прыйшлі
у першую ноч...
Аўтаматы раўлі,
і людзі наўзбоч
хаваліся хутка,
а хто не паспеў,
то куля дагнала,
свішчучы нараспеў.
А ен быў малы,
не стаў ен нікім,
ні добрым, ні злым,
ніякім...
Застаўся б жывым,
і тады,
касманаўтам б ен стаў,
альбо будаваў гарады...
Ды толькі не будзе таго,
няма ў той весцы